Edukira joan

Sennarko Sultanerria

Wikipedia, Entziklopedia askea
Sennarko Sultanerria
السلطنة الزرقاء
As-Saltana az-Zarqa
1504 – 1821
Sultanerria
bandera

armarria

Sennarko sultanerria, larrosaz.
Geografia
HiriburuaSennar
Ekonomia
DiruaTrukea
Kultura
Hizkuntza(k)Arabiera
ErlijioaIslam
Historia
Aurrekoa
Alodia
Ondorengoa
Egiptoko Probintzia, Inperio Otomanoa

Sennarko Funj Sultanerria (batzuetan Sinnar ahoskatua), Sudanen Sultanerri Urdina deitua (arabieraz: السلطنة الزرقاء; As-Saltana az-Zarqa‎), Sudango iparraldeko sultanerria izan zen. Batzuetan Funj izena ematen zaio talde etnikoagatik edo Sennar hiriburuagatik. 1504tik 1821 arte Afrikako ipar-ekialdeko eremu zabalan agindu zuen.

XV. mendean Nubiako parte izan zen Makuria hainbat estatu txikitan banaturik zegoen eta basamortuko nomaden sarrerak ohikoak ziren. Alodian gertatzen zena ez da hain ezaguna, baina badirudi estatua ere kolapsaturik zegoela. Abdallah Jammak eremua batu zuen eta ekialdeko hainbat lur ere batu zituen. Inperio honek gutxi iraun zuen eta Funj herria hegoaldetik etorri zen, Amara Dunqasen agindupean, euren erreinu propioa eratuz bertan.

Sultanerriak 1821. urterarte iraun zuen. Urte horretan Ismail bin Muhammad Ali jeneralak eta bere semeak, Egiptoko Probintziako kedibe otomanoak Sennarrera iritsi ziren euren armadarekin. Erreinua erraz sartu zen Egiptoko Probintzian eta ondoren Sudan Anglo-Egipziarrean sartu zen, gaur egun Sudango zatia delarik.

Sultanen zerrenda

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Abdullah Jamma 1484-1504
  • Amara Dunqas ibn Adlan v. 1504-v. 1546 (1523tik)
  • Nail v. 1546-1550
  • Abdul Qadir I 1550-1557
  • Amara Abu-Sakaikin 1557-1568
  • Dekin 1568-v. 1580
  • Tabl I, v. 1580-v. 1590
  • Unsa I, v. 1590-1603
  • Abdul Qadir II 1603-1606
  • Ajib Abdallah el gran 1606-1607
  • Adlan I 1607-1611
  • Badi I Sid al-Qum 1611-1616
  • Rubat 1616-1644
  • Badi II Abu-Daqan 1644-1680
  • Unsa II 1680-1692
  • Badi III al-Ahmar 1692-1716
  • Unsa III 1716-1720
  • Nul 1720-1724
  • Badi IV Abu-Shulukh 1724-1762
  • Nasr 1762-1769
  • Ismail 1769-1777
  • Adlan II 1777-1789
  • Awkal 1789
  • Tabl II 1789
  • Badi V 1789
  • Hassan Rabbihi 1789-1790
  • Nuwar 1790
  • Badi VI 1790-v. 1796
  • Ranfi v. 1796-1803
  • Badi VI (bigarren aldiz) 1803-1821

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]